Er is een belangrijke verandering in de wetgeving voor kinderopvang in Vlaanderen. Kinderbegeleiders mogen vanaf 24 maart 2024 in noodsituaties zelf een Epipen®, glucagon of noodmedicatie bij epilepsie toedienen – zonder dat een verpleegkundige of ‘bekwame helper’ nodig is.
Een hele stap vooruit? Ja.
Redt het levens? Absoluut.
Maar is iedereen daar wel klaar voor?
Bij EHBOspot maken we ons zorgen. Want toestemming is één ding, maar weten wat je doet is een heel ander verhaal.
De nieuwe regels in een notendop
Tot voor kort mochten kinderbegeleiders géén levensreddende medicatie toedienen tenzij ze een ‘bekwame helper’ waren. Maar sinds kort zegt Vlaanderen:
"In noodgevallen is het toedienen van bijvoorbeeld een Epipen een basisvaardigheid. Een bekwame helper is daarvoor niet vereist."
Concreet betekent dat:
✅ Je mag handelen als er een levensbedreigende situatie is.
✅ Je hoeft geen specifieke medische opleiding te volgen om een Epipen te gebruiken.
✅ Jij bent als begeleider verantwoordelijk voor dat moment.
Goed nieuws... toch?
Op papier klinkt dit logisch. In een noodsituatie moet je direct kunnen handelen, zonder te wachten. Maar: weet jij eigenlijk zeker wanneer je een Epipen moet gebruiken?
Wat zijn de symptomen van anafylaxie?
Hoe herken je het verschil tussen een gewone allergie en een levensbedreigende?
Hoe injecteer je correct? En wat doe je daarna?
We merken het vaak tijdens onze opleidingen: veel begeleiders hebben deze kennis niet paraat. En dat is gevaarlijk.
Levens redden op basis van driejaarlijkse info? Nee toch!
Wist je dat een begeleider in Vlaanderen maar om de drie jaar verplicht een opleiding levensreddend handelen moet volgen? En dat anafylaxie hierin niet eens aan bod komt.
Geef toe... drie jaar is lang.
In drie jaar tijd leer je kinderen fietsen, hun eerste woordjes, naar school gaan. Maar jouw kennis over reanimatie, verslikking of het herkennen van epilepsie-aanvallen? Die vervaagt razendsnel.
Daarom zegt EHBOspot:
🟧 Eén keer om de drie jaar is véél te weinig.
🟩 Wij pleiten voor jaarlijkse opfrissing. Kort, praktisch, hands-on.
Je hoeft geen hele opleidingsdag te organiseren. Soms is 1 uur herhalen, oefenen of het stappenplan doornemen al voldoende.
Een Epipen gebruiken... zonder te weten wat anafylaxie is?
Een Epipen is geen pleister. Je dient het toe als iemand in een anafylactische shock belandt – een ernstige, levensgevaarlijke allergische reactie. Maar weet jij:
- Wat je moet doen als een kindje plots rode uitslag krijgt?
- Wat zwelling rond de lippen betekent?
- Wat je doet bij ademhalingsproblemen of duizeligheid?
👉 Veel mensen kennen de symptomen niet. Of ze twijfelen. En in een noodgeval is tijd letterlijk van levensbelang.
📖 Twijfel je? Dan zegt de richtlijn, zet ze!
En dan dit: het absurde verschil met de ziekenwagen
Klaar voor een stukje Belgische logica?
Wist je dat een ambulancier, met alle kennis van allergieën, géén Epipen mag toedienen zonder toestemming van een arts?
Ja, echt waar.
Waarom? Omdat ambulanciers onder federale regelgeving vallen. Kinderbegeleiders vallen dan weer onder Vlaamse bevoegdheid. En die laat het wél toe.
Je leest het goed:
👨⚕️ Ambulancier: eerst de dokter bellen.
👩🍼 Kinderbegeleider: meteen toedienen.
Begrijpen wie begrijpen kan...
Wat doen wij bij EHBOspot?
Wij zijn blij dat de wetgeving begeleiders meer slagkracht geeft. Maar wij zeggen ook: laat mensen niet zwemmen zonder zwembandjes.
Daarom bieden wij naast de klassieke opleiding levensreddend handelen ook:
🟠 Workshops rond Epipen-gebruik
🟠 Sessies over epilepsie & noodmedicatie
🟠 Herkenningsmodules: wat is anafylaxie eigenlijk?
🟠 Korte, praktijkgerichte opfrissingen (ook in teamverband)
Zodat kinderbegeleiders zich niet alleen mogen, maar ook écht durven en kunnen engageren in noodgevallen.
Slotgedachte
We willen allemaal veilige kinderopvang. We willen dat onze kinderen in goede handen zijn.
De nieuwe wetgeving helpt, maar alleen als die gepaard gaat met duidelijke kennis, voldoende oefening én zelfvertrouwen.
Wil je dat jouw team mee is? Laat ons je helpen.
📩 Neem contact op met EHBOspot voor een training, workshop of infosessie op maat.
Samen maken we van "mogen" ook echt "kunnen".